Beşik Kertmesi Ne Demek?

Beşik kertmesi ne demek? Beşik kertmesi nedir, bu gelenek nereden çıkmıştır? Evlilikte beşik kertmesi ne anlama gelir?

Beşik kertmesi, erkek ve kız çocuklarının, henüz beşikte bebekken, aileleri tarafından evlenmelerine karar verilmesi geleneğine verilen isimdir. Eskiye nazaran günümüzde pek geçerliliği kalmayan bu geleneğin, bazı kırsal bölgelerimizde devam ettirildiğini biliyoruz.

Çok eski bir gelenek olan beşik kertmesi, daha çok iki farklı ailenin ilişkisini kuvvetlendirmek amacıyla uygulanmıştır. Çok küçük yaşlardaki çocukların, büyüdüklerinde evlenmeleri için aileler arasında yapılan bir tür anlaşmadır. Ailelerden biri beşik kertmesinden vazgeçtiğinde, diğer ailenin onurunu hafife almış ve zarar vermiş sayılır. Beşik kertmesi geleneği ilkel olmakla birlikte, ailelerin çocuklarının duygu ve düşüncelerini yok saydığı çağdışı bir gelenektir.

Beşik kertmesi, farklı yörelerde farklı isimlerle uygulanır. Beşik kertiği, beşik kırdı, beşik kesme ve beş kertme olarak da adlandırılır.

Geleneğe göre erkek ve kız bebeklerin aynı gün doğması gibi bir zorunluluk yoktur. Genellikle erkek bebek daha büyüktür. Kız bebeğin ise 2 yaşını doldurmamış olması gerekir. Yani erkek çocuğu 3-4 yaşında, kız çocuğu ise yeni doğmuş olabilir. Nadiren de olsa kızın daha büyük olduğu da olur.

Bu gelenek Anadolu’da şu şekilde işletilir;
Bir kız çocuğunun doğduğunu haber alan ve bu kız çocuğunun ailesiyle akraba olmak isteyen aile, kızın ailesine bir beşik gönderir. Böylelikle bebekler arasında söz kesilmiş olur.

Beşik kertmesi, iki farklı ailenin bağlarını kuvvetlendirerek, küçük yaşlarda olan çocuklarını veya bebeklerini ileri bir zamanda evlendireceğine dair verdiği sözdür. Beşik kertmesi çok eski tarihlerden günümüze kadar gelmiş bir evlilik akdidir.

Beşik Kertmesi Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır?

Bazı tarihçiler beşik kertmesinin Oğuzlardan bugüne uzandığını ifade etmektedir. Dede Korkut hikayelerinde de bahsi geçen bu geleneğe göre Oğuzlar bebek yaştaki çocuklarının beşiklerini, ailelerine olan sadakatlerinin bir nişanı olarak kerterler. Bazı Çin kaynaklarında Hunlarla ilgili şu bilgi verilmektedir; “Hunlar geleneklerine olan sadakatlerini ortaya koymak için kertilmiş çubuklar kullanırlar. Yazılı bir anlaşma olmadığı halde hiç kimse verdiği söze aykırı hareket etme cesaretini gösteremez.

“Beşik kertmesi ne demek” sorusuna özetle verilebilecek cevap budur. Maalesef günümüzde kısmen de olsa devam eden bu gelenek, akrabalar veya komşular arasında sürdürülmektedir.